Aidat Ödemeyen Kiracı ve Aidat Borcu

Hem işyeri hem de konut aidatlarının ödenmemesi sıklıkla görülen bir problemdir. Bununla beraber site ya da apartman/bina giderlerinin (bekçi, kaloriferci, kapıcı giderleri gibi) kimler tarafından karşılanacağı da sık karşılaşılan belirsizlikler arasındadır. Söz konusu giderleri karşılamak amacıyla her ay düzenli olarak toplanan bedele aidat denir. Aidatın kiracı tarafından mı yoksa mülk sahibi tarafından mı ödeneceği ise tartışma konusudur. Bu yazıda; aidat borcunun kime ait olduğu, aidat ödemeyen kiracı hakkında ne yapılabileceği, aidat ödemeyen kiracının borcunu kimin ödeyeceği ve aidat ödemeyen kiracının tahliye edilmesi konularını inceleyeceğiz.

Aidat Borcu Kime Aittir?

Aidat borcu kime aittir sorusuna, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 20. maddesinin 1. fıkrasında cevap verilmektedir. Söz konusu hükümde şöyle denilmektedir:

“Kat maliklerinden her biri aralarında başka türlü anlaşma olmadıkça:a) Kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi giderlerine ve bunlar için toplanacak avansa eşit olarak;b) Anagayrimenkulün sigorta primlerine ve bütün ortak yerlerin bakım, koruma, güçlendirme ve onarım giderleri ile yönetici aylığı gibi diğer giderlere ve ortak tesislerin işletme giderlerine ve giderler için toplanacak avansa kendi arsa payı oranında; Katılmakla yükümlüdür.c) Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.”Kat Mülkiyeti Kanunu Md. 20

Hükümde “avans” olarak geçen kavramın hem günlük hayatta hem de yargı kararlarında sıklıkla “aidat” olarak adlandırıldığını söyleyebiliriz. Bu sebeple her ne kadar çoğu zaman aidatı kiracının ödemesi gerektiği sanılsa da aidat borcu kural olarak kat malikine de aittir.

Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 22. maddesinde ise kiracının da aidat borcundan sorumlu olduğu belirtilmiştir:

“Kat malikinin, 20. madde uyarınca payına düşecek gider ve avans borcundan ve gecikme tazminatından, bağımsız bölümlerin birinde kira akdine, oturma (sükna) hakkına veya başka bir sebebe dayanarak devamlı bir şekilde faydalananlar da müştereken ve müteselsilen sorumludur. Ancak, kiracının sorumluluğu ödemekle yükümlü olduğu kira miktarı ile sınırlı olup, yaptığı ödeme kira borcundan düşülür.” Kat Mülkiyeti Kanunu Md. 22

Yani kiracı aidat borcundan her ne kadar sorumlu olsa da bu borç ödediği kira bedeliyle sınırlıdır ve kira sözleşmesine aykırı olarak aidat borcunu ödediği takdirde borç miktarını kira bedelinden düşmesi gerekir. Örneğin; 3000 TL kira veren bir kiracı, 1000 TL aidat borcu ödediyse o ayki kirasından 1000 TL düşerek 2000 TL verebilir.

Kira sözleşmesinde düzenlenmişse aidatı kiracı mı öder?

Kira sözleşmesinde aidat borcunun kiracıya ait olduğuna dair bir hüküm konulduğunda ise aidat borcunu kiracının ödemesi gerekir. Kat Mülkiyeti Kanunu uyarınca hem kiracı hem de kiraya veren aidat borcundan birlikte sorumludur. Yani sözleşmeler yalnızca sözleşme taraflarını bağladığı için kiracı aidat ödemezse mülk sahibi sözleşmeye dayanarak hukuki yollara başvurabilir. Aidat ödemeyen kiracı nedeniyle kendisine icra takibi yapılan mülk sahibi uğradığı zararları sözleşme ilişkisine dayanarak kiracıdan talep edebilecektir.

Kiracı aidat ödemezse ne yapılabilir?

Kiracı aidat ödemezse mülk sahibi borcun tahsili için yasal yollara ve kira bedelinin ödenmemesi nedeniyle tahliye yoluna başvurabilir. Ek olarak aidat ödemeyen kiracı tarafına ihtarname gönderilmişse ve bu ihtarlar haklı ihtar sayılacak ve iki haklı ihtar sebebiyle tahliye davasında dikkate alınacaktır. Aidat ödeme borcu kural olarak kat malikine aittir. Eğer kira sözleşmesinde aidat ödeme borcunun kiracıya ait olduğu kararlaştırılmış ve kiracı aidat ödemez ise bu sözleşme kiracı ve kiraya vereni bağlar. Fakat bu ilişki kiracı ve kiraya veren arasında olacağı için site aidatlarının ödenmediği durumlarda mülk sahibi aleyhine de apartman/bina yönetimi veya diğer kat maliklerinden her biri dava açabilir ya da icra takibi yoluna başvurabilir. Kiracı aidat ödemezse aidat borcu ödenmeyen kat maliki ödemede geciktiği için ödemesi gereken bedeli %5 gecikme faiziyle beraber ödemek durumunda kalır. Ev sahibi ise kira sözleşmesine ve kanundaki ilgili hükümlere dayanarak aidat ödemeyen kiracı hakkında yasal yollara başvurabilir ve ödemiş olduğu aidat borcunu talep edebilir.

Kiracının aidat ödememesi söz konusu olduğunda, kiracı kiralananın kirasını da rayiç bedel kadar artırmamış olabilir. Bu durum mal sahibinin hem zararına hem de yatırımından kazanç sağlayamamasına yol açar. Bu sebeple şartları varsa kira tespit davası veya kira uyarlama davası açmak kiraya veren açısından faydalı olabilir.  Tahliye davası ve kiralanan taşınmazlarla ilgili diğer sorunlarda hak kaybına uğranmaması adına bir kira avukatından mutlaka destek alınmalıdır.  

Kiracının Aidat Borcu Hakkında Yargıtay Kararı

Konunun yargı kararlarına nasıl tesir ettiğini gözlemlemek için aşağıda yer alan kiracının aidat borcu hakkında Yargıtay kararı faydalı olabilir.

“Kira sözleşmesinde ortak gider aidat alacağının kimin tarafından ve ne şekilde ödeneceğinin kararlaştırılmış olması kiraya veren ile kiralayan arasındaki bir iç ilişkiden ibarettir. Kat Mülkiyeti Kanununun 20/1 fıkrasına göre "Kat maliklerinden her biri aralarında başka türlü anlaşma olmadıkça: a) Kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçi giderlerine ve bunlar için toplanacak avansa eşit olarak; b) Anagayrimenkulün sigorta primlerine ve bütün ortak yerlerin bakım, koruma, güçlendirme ve onarım giderleri ile yönetici aylığı gibi diğer giderlere ve ortak tesislerin işletme giderlerine ve giderler için toplanacak avansa kendi arsa payı oranında katılmakla yükümlüdür. Aynı Kanunun 22. maddesinde ise "Kat malikinin, 20. madde uyarınca payına düşecek gider ve avans borcundan ve gecikme tazminatından, bağımsız bölümlerin birinde kira akdine, oturma (sükna) hakkına veya başka bir sebebe dayanarak devamlı bir şekilde faydalananlar da müştereken ve müteselsilen sorumludur. Ancak, kiracının sorumluluğu ödemekle yükümlü olduğu kira miktarı ile sınırlı olup, yaptığı ödeme kira borcundan düşülür." hükümleri öngörülmüştür. Malikin ortak aidat borcunu ödemeyen kiracıya karşı ortak gider alacağının tahsili amacıyla takip yapabileceği veya dava açabileceği kuşkusuzdur.”Kiracının Aidat Borcu Hakkında Yargıtay Kararı - 20. HD., E. 2017/1717 K. 2017/3826 T. 2.5.2017

Sıkça Sorulan Sorular

Konu hakkındaki sorularınız ve hukuki yardım için info@paldimoglu.av.tr üzerinden iletişime geçebilirsiniz.